Węgry - Budapeszt i Esztergom Zwiedzanie

Budapeszt to stolica i największe miasto Węgier, położone w północnej części kraju, nad Dunajem. Formalnie stworzony został w latach 1872-73 z trzech połączonych ze sobą miast: Budy, Óbudy oraz Pesztu.

Ziemie Arpadów odwiedziłam kolejny raz w czerwcu 2014 roku. Ponad setkę zdjęć z tego wyjazdu prezentuję w tym poście. Zapraszam zainteresowanych do oglądania :) 

 Esztergom (Ostrzyhom)

W drodze do Budapesztu zatrzymałam się w węgierskim mieście nad Dunajem. Dunaj nie tylko w Wiedniu :)

Esztergom  to jedno z najstarszych miast na Węgrzech; zostało założone w roku 960 przez księcia Gejzę, który w miejscu dawnej rzymskiej strażnicy granicznej Strigonium ustanowił pierwszą stolicę Węgier. Ostrzyhom jest stolicą arcybiskupią prymasów Węgier. Nazywany jest także "węgierskim Watykanem". 

W centrum miasteczka niespodziewanie natrafiłam na pomnik cesarzowej Elżbiety. Wydaje mi się, że na Węgrzech jest znacznie więcej pomników Sisi niż w Austrii. Naród węgierski darzyła szczególną sympatią i jak widać z wzajemnością. O tym w jaki sposób Sisi przysłużyła się Węgrom można poczytać w moim poście Éljen Erzsébet! - koronacja, utworzenie Austro-Węgier.

Most Marii Walerii – graniczny most drogowy na Dunaju, łączący miasta Štúrovo na Słowacji i Ostrzyhom na Węgrzech. Długość 500 m. Nazwa mostu pochodzi od habsburskiej księżnej Marii Walerii - córki cesarza Franciszka Józefa I i cesarzowej Elżbiety. Była ostatnim dzieckiem pary cesarskiej. 

Zawsze staram się zaglądnąć w każdy zakamarek zwiedzanego miejsca. Proszę co znalazłam:

Bazylika św. Wojciecha

Największa i najważniejsza katedra katolicka na Węgrzech, klasycystyczna świątynia wybudowana na miejscu wcześniej XII-wiecznej świątyni, zniszczonej podczas walk z Turkami. 

Powiadają: ,,Polak, Węgier, dwa bratanki..."

Gödöllő

Gödöllő to miasto połozone ok. 30 km od Budapesztu i właśnie znajdujący się tam Pałac był głównym punktem i powodem mojej podróży na Węgry. O zwiedzaniu pałacu napiszę w kolejnym poście :) A o mojej poprzedniej wizycie na ziemiach Arpadów można poczytać w poście: Węgierskim Traktem Winnym.

Miałam przyjemność nocować w tym pięknym, wiejskim dworku :)

 Budapeszt

W Budapeszcie znajduje się 837 zabytków architektury, które reprezentują większość europejskich stylów artystycznych. Wyróżniają się budynki klasycystyczne, a zwłaszcza jedyne w swoim rodzaju zbudowane w stylu węgierskiej secesji. W stolicy znajdują się 223 muzea i galerie sztuki, które gromadzą zabytki węgierskiej historii, sztuki i nauk przyrodniczych. 

Łaźnie Széchenyiego

Budapeszt jest znanym miastem uzdrowiskowym - posiada 10 łaźni leczniczych i liczne źródła mineralne oraz termalne. Wiele z łaźni oraz pijalni stanowi zabytek architektury i atrakcję turystyczną.

Łaźnie Széchenyiego (Széchenyi Fürdő) to największy kompleks term i basenów w Europie. Były tak popularne wśród mieszkańców, że jeszcze przed I wojną światową konieczna stała się ich rozbudowa. Kompleks zasilają dwa źródła termalne - jedno o temperaturze 23 °C, a drugie 25 °C.

Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie

W zbiorach muzeum znajdują się dzieła m.in. Leonarda da Vinci, Rembrandta, Rafaela, Dürera, a także impresjonistów francuskich i malarzy XX wieku.

Wzgórze Zamkowe

Pomnik króla Stefana przed Basztą Rybacką

Kościół Macieja, nazywany też Budzińską Świątynią Koronacyjną jest to jeden z najważniejszych i najbardziej znanych kościołów węgierskich. Oficjalnie nosi wezwanie Najświętszej Maryi Panny, jednak zarówno przez miejscowych, jak i przez turystów, zwany jest popularnie kościołem Macieja.

Wnętrze wypełniają freski autorstwa XIX-wiecznych artystów węgierskich (przedstawiają m.in. herb i postać Macieja Korwina, a także ceremonię koronacyjną Franciszka Józefa i Elżbiety). W grudniu 1916 r. w kościele Macieja odbyła się ostatnia koronacja królewska na Węgrzech – Karola IV Habsburga i jego żony, Zyty. 

Budynek parlamentu w Budapeszcie (powyżej) jest uważany za jeden z symboli stolicy Węgier i całego kraju. Położony nad Dunajem, w dzielnicy Peszt jest jednym z najbardziej znanych gmachów państwowych w Europie oraz jednym z najstarszych.

Przez długie lata w budynku przechowywana była największa relikwia narodu węgierskiego – korona świętego Stefana. W 1944 została wywieziona z Budapesztu (według niektórych wersji ukradli ją żołnierze niemieccy). Nie wiadomo dokładnie, jak znalazła się po wojnie w Stanach Zjednoczonych. Zwrócono ją Węgrom dopiero w 1978, a od 2000 roku można ją oglądać w gmachu parlamentu.

Rzeźby wojów z dynastii Arpadów - fragment Baszty Rybackiej

Baszta Rybacka

Zbudowana w stylu neoromańskim w latach 1895-1902 w miejsce dawnych murów zamkowych. Swą nazwę zawdzięcza średniowiecznemu cechowi rybaków, który bronił tej części murów.

Po lewej wyspa Małgorzaty

Została sztucznie utworzona z trzech, leżących blisko siebie pomniejszych wysp w 1950 roku przy okazji prac związanych z regulacją Dunaju. Na wyspie znajdują się hotele, obiekty sportowe (boiska, korty tenisowe, baseny), restauracje i liczne tereny zielone ze ścieżkami rowerowymi.

W sercu miasta znajduje się Góra Gellerta (235 m n.p.m.) – położone na południe od zamku w Budzie dolomitowe wzgórze, wznoszące się 140 m nad poziom Dunaju, posiadające liczne źródła termalne i jaskinie. Na szczycie Austriacy wybudowali cytadelę; wierzchołek góry jest znakomitym punktem widokowym. Po upadku węgierskiej Wiosny Ludów cytadela miała wybić z głowy obywatelom Budy i Pesztu ewentualne kolejne próby buntów przeciw Habsburgom. Oprócz twierdzy na szczycie znajduje się obecnie Pomnik Wolności (na zdjęciu w oddali). 

Po lewej Bazylika św. Stefana

Pałac Prezydencki (Sándora)

Został wybudowany w 1806 r. według planu Mihály'a Pollack'a na polecenie hrabiego Vince Sándora, od którego nazwiska pochodzi jego współczesna nazwa. Zewnętrzny wygląd pałacu nawiązywał do ówczesnego wyglądu Zamku Królewskiego, w którego bezpośredniej bliskości został wzniesiony.

Turul

Turul to nazwa mitycznego ptaka, prawdopodobnie raroga lub sokoła, który miał przyprowadzić lud Madziarów w miejsce obecnych Węgier. Choć nie jest oficjalnym godłem państwa, to stanowi ważny symbol narodowy Węgrów.

Według innych interpretacji Turul ma cechy orła i kruka. Jest mitycznym praojcem narodu węgierskiego – świętym ptakiem totemowym Arpadów lub postacią najwyższego boga Istena.

Brama prowadząca z Placu św. Jerzego do zamku królewskiego

Zamek Królewski

Zamek Królewski to obecnie siedziba Węgierskiej Biblioteki Narodowej i kilku muzeów. Podczas II wojny światowej, zamek, podobnie jak cały Budapeszt, został mocno zniszczony. Po wojnie rozpoczęto odbudowę, jednak dzisiejszy wygląd nie jest wierny oryginałowi, m.in. z powodów ideologicznych - wiele elementów uproszczono, części nie odbudowano, a niektóre ocalałe fragmenty dekoracji i wszystkie zachowane wnętrza nawet celowo zniszczono - taki los spotkał m.in. schody Habsburgów.

Pomnik Eugeniusza Sabaudzkiego - dowódcy armii austriackiej, jednego z najwybitniejszych dowódców w dziejach świata.

Po lewej, nad brzegiem rzeki pałac Gresham na Placu Roosevelta, a za nim Bazylika św. Stefana

Widok na Most Łańcuchowy

Most został wysadzony przez wycofujące się jednostki Wehrmachtu podczas II wojny światowej. Pierwszym z przedsięwzięć po jej zakończeniu stała się jego odbudowa. Do użytku oddano go 20 listopada 1949 - dokładnie w setną rocznicę jego powstania.

Kolejka Siklo biegnąca z Clark Ádám tér na Wzgórze Zamkowe

Tunel z XIX w. pod Wzgórzem Zamkowym

Várkert Bazár

Döbrentei tér

Kolejny pomnik Cesarzowej Elżbiety. Specjalnie dotarłam w to miejsce, pokonując spory odcinek drogi, aby móc przyjrzeć się z bliska :)

Gdy 10 września 1898 roku kraj obiegła wiadomość o śmierci władczyni (zamordowanej przez włoskiego anarchistę Luigiego Lucheni), cały naród pogrążył się w żałobie (mój post Dlaczego cesarzowa Elżbieta chciała umrzeć?). Już następnego dnia pojawiły się głosy wzywające do upamiętnienia królowej poprzez budowę poświęconego jej osobie pomnika. Pierwszy oficjalny wniosek w tej sprawie wpłynął do władz Budapesztu przed upływem pierwszej rocznicy jej śmierci. Minęło jednak wiele lat, zanim dwór cesarski wyraził zgodę na postawienie monumentu (wniosek, który zaakceptowano w 1919 r. był pięćdziesiątym z kolei złożonym w tej sprawie), a w tym czasie imieniem ubóstwianej przez Madziarów Sisi nazywano place, ulice i mosty na terenie całych Węgier.

Mimo wyrażenia pozytywnej decyzji przez Habsburgów, budowa pomnika Elżbiety natrafiła na wiele trudności. Najwięcej kontrowersji budziła kwestia jego lokalizacji - żadne z proponowanych miejsc nie wydawało się na tyle zaszczytne, by pojawiła się w nim postać królowej. Ostatecznie zwyciężyła propozycja lokalizacji obiektu na placu Eskü tér (obecnie Március 15 tér) przy zjeździe z mostu noszącego imię władczyni (Erzsébet híd). Prace nad realizacją prestiżowego przedsięwzięcia zlecono węgierskim artystom: rzeźbiarzowi Györgyemu Zali i architektowi Rezső Hikischowi.

Uroczysta ceremonia odsłonięcia pomnika odbyła się w sobotę 25 września 1932 r. tuż przed południem. Tłumy odświętnie ubranych mieszczan i mieszkańców podstołecznych dzielnic zgromadziły się przy nabrzeżu Dunaju już w piątkowy wieczór i przez całą noc cierpliwie oczekiwały na przybycie członków rodziny królewskiej, przedstawicieli rodzimej arystokracji oraz ówczesnego przywódcy Węgier - Miklósa Horthyego wraz z żoną i synem. Po odśpiewaniu hymnu państwowego i wygłoszeniu przemówienia przez ministra sprawiedliwości Tibora Zsitvanyego, burmistrz stolicy Jenő Sipőcz przeciął wstęgę opasującą cokół pomnika. Wówczas w całym kraju rozdzwoniły się kościelne dzwony, a w hołdzie zmarłej królowej dwa rzeczne okręty wojenne cumujące w budapeszteńskim porcie oddały salwę honorową z 33 dział zamontowanych na pokładach.

Pomimo iż obiekt przetrwał wojnę i w latach 50-tych XX w. przekształcił się w niekwestionowaną ozdobę zrujnowanego śródmieścia, w 1953 r. władze stolicy zdecydowały się rozebrać kolumnadę otaczającą postument. W 1985 r. Walter Madarassy przeprowadził gruntowną renowację rzeźby, a rok później, w 1986 r., cały pomnik przeniesiono na przeciwległy brzeg Dunaju. Posąg Elżbiety stał się główną ozdobą placu Döbrentei tér - niewielkiego skrawka zieleni otoczonego głównymi arteriami miasta łączącymi Budę z Pesztem. Do dziś na Węgrzech panuje swoisty kult cesarzowej, wspominanej przez Węgrów z pewnym sentymentem.

Most Elżbiety - jeden z najbardziej rozpoznawalnych mostów w Budapeszcie. Łączy V. dzielnicę Pesztu z I. dzielnicą w Budzie.

A na zakończenie czarny kot na smyczy :)